Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?

Yoğun psikolojik bozuklukları işleyen bir dizi olan Masumlar Apartmanı, yine merak edilen bir psikolojik bozukluk türü ile karşımıza çıktı. Dizideki karakterlerden olan Han’ın sahip olduğu hastalık olan borderline kişilik bozukluğunun ne demek olduğu merak edildi. Hastalığa sebep olan unsurlar ve hastalık belirtilerinin neler olduğunu yazımızda bulabilirsiniz.

Borderline kişilik bozukluğu; kişinin düşünce ve algılama biçiminde, insanlara karşı olan duygularında ve ikili ilişkilerinde problemlere yol açan bir psikiyatrik rahatsızlıktır. Rahatsızlığı tanımlayan ‘borderline’ kelimesi ‘sınırda, belirsiz’ anlamını taşır. Bunun nedeni borderline kişilik bozukluğunun ilk tanımlandığı dönemde; nevroz ve psikoz olarak adlandırılan iki psikiyatrik durum arasında sınır olarak kabul edilmesidir.

borderline kisilik bozuklugu

Borderline kişilik bozukluğu belirtileri nelerdir?

Borderline kişilik bozukluğu olan kişilerde ani ruh hali değişiklikleri görülebilir. Bu bozukluğa sahip kişiler sık sık; hayattaki rollerini, gerçekte kim olduklarını ve ne amaçla yaşadıklarını sorgulayan düşüncelere kapılır. Bu düşüncelerdeki hızlı değişim; kişinin değer yargılarının, ilgi alanlarının da değişmesine yol açar. Borderline bozukluğu olan kişiler, olayları ve durumları keskin bir şekilde değerlendirir. Bu kişilere göre bir olay ya çok iyidir ya da çok kötüdür, ortalama olmaz. Borderline bozukluğu olan kişilerin insanlar hakkındaki fikirleri de sebepsiz yere çabucak değişebilir. Bir gün çok samimi bir arkadaşı olarak gördüğü birine, ertesi gün bir düşmanmış gibi davranabilir. Bu nedenle insanlarla olan ikili ilişkileri istikrarsızdır. Bunların yanı sıra bu kişiler, ikili ilişkilerde yoğun duygular hissedebilir, abartılı davranışlar sergileyebilir.

Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişilerde;

  • Aile, arkadaş ve sosyal ortamdaki kişilerle ilgili çabuk değişen uç duygulara (aşk, aşırı sevgi ya da nefret gibi) sahip olma
  • Benlik duygusunda bozulma, aşırıya kaçma
  • Biriyle çok çabuk yakın ilişki kurma ya da yakın olduğu biriyle sebepsiz yere, aniden iletişimi kesme
  • Kendine zarar verme
  • İntihar düşüncesi veya girişimi
  • Dikkatsiz ve hızlı araba sürme, kumar oynama, aşırı ve gereksiz para harcama, abartılı cinsel davranışlarda bulunma, madde kullanma gibi dürtülerin etkisi altında hareket etme
  • Ani gerçekleşen ve yoğun yaşanan ruh hali değişimleri,
  • Öfke kontrolünde problem yaşama
  • Boşlukta hissetme
  • Diğer insanlar hakkında yersiz bir şüpheciliğe kapılma, güven problemi yaşama gibi belirtiler gözlenebilir.

Borderline bozukluğuna sahip hastalarda sayılan tüm belirtiler görülmeyebilir. Bazı hastalarda semptomların çoğu bulunurken bazı hastalar sadece birkaç belirti gösteriyor olabilir. Görülen belirtilerin sayısı, süresi ve şiddeti hastadan hastaya değişiklik gösterir. Belirtilerin ortaya çıkışı günlük sıradan olaylarla tetiklenebilir. Bu rahatsızlığa sahip kişilerde özellikle romantik ilişkide gerçekleşen kavga etme, ayrılma gibi durumlar; belirtilerin ortaya çıkması için tetikleyici rol oynayabilir.

Borderline kişilik bozukluğunun tanısı ve tedavisi nasıldır?

Borderline tanısı; doktorla yapılacak görüşme, hastadan bazı testlerin doldurulmasının istendiği psikolojik değerlendirme, hastanın tıbbi geçmişi (sahip olduğu hastalıklar, kullandığı ilaçlar vb.) ve muayene, belirti ve bulguların incelenmesi yardımıyla konulur. Borderline kişilik bozukluğu tanısı genellikle yetişkinler içindir. Çocukluk ve ergenlik çağında borderline bozukluğu düşündüren belirti ve bulgular, çocuğun büyümesiyle birlikte düzelebilir. Bu nedenle genellikle çocuk yaş grubunda borderline kişilik bozukluğu tanısı koyulmaz.

Tedavide kullanılan temel yöntem psikoterapidir. Gerekli görüldüğü durumlarda psikoterapiye ilaç tedavisi eklenebilir. Doktor, hastanın güvenliğinden endişe duyuyorsa hasta için hastane yatışı talep edebilir.

Psikoterapi ya da diğer adıyla konuşma terapisi, borderline kişilik bozukluğundaki temel tedavi yaklaşımıdır. Psikoterapi yönteminde hasta terapist ile birlikte çalışır. Bu tedavi ile hastanın;

  • Yaşamını normal bir şekilde devam ettirebilecek işlevselliği geri kazanması
  • Hastada rahatsızlık hissi oluşturan duygu ve düşüncelerin yönetilebilmesi
  • Dürtüselliğinin azaltılması
  • Empati yeteneğinin geliştirilerek ikili ilişkilerin daha sağlıklı hale getirmesi
  • Hastalık hakkında bilgi sahibi olması amaçlanır.

Borderline kişilik bozukluğu çok çabuk tedavi edilebilen bir rahatsızlık değildir. Tedavinin zaman alacağı ve hastanın sağlıklı hissetmesi için biraz zamana ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Hastanın yakın çevresinin de destekleyici davranışlar sergilemesi ve hasta üzerinde baskı oluşturmaması faydalı olacaktır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir